De geschiedenis van yoga kent vele plaatsen van onduidelijkheid en onzekerheid door de mondelinge overlevering van heilige teksten en de geheimzinnige aard van de leer. De vroege geschriften over yoga werden overgeschreven op fragiele palmbladeren die gemakkelijk beschadigd, vernietigd of verloren raakten. De ontwikkeling van yoga kan worden teruggevoerd tot meer dan 5.000 jaar geleden, maar sommige onderzoekers denken dat yoga misschien wel 10.000 jaar oud is. De lange rijke geschiedenis van yoga kan worden onderverdeeld in vier hoofdperioden van vernieuwing, beoefening en ontwikkeling.
Table of Contents
Pre-klassieke Yoga
Het begin van Yoga werd meer dan 5.000 jaar geleden ontwikkeld door de Indus-Sarasvati beschaving in Noord India. Het woord yoga werd voor het eerst genoemd in de oudste heilige teksten, de Rig Veda. De Veda’s waren een verzameling teksten met liederen, mantra’s en rituelen die gebruikt werden door Brahmanen, de Vedische priesters. Yoga werd langzaam verfijnd en ontwikkeld door de Brahmanen en Rishis (mystieke zieners) die hun praktijken en overtuigingen vastlegden in de upanishads, een enorm werk dat meer dan 200 geschriften bevat. De bekendste van de Yogische geschriften is de Bhagavad-Gîtâ, die rond 500 v. Chr. werd samengesteld. De Upanishads namen het idee van rituele offers uit de Veda’s over en verinnerlijkten het, en onderwezen de opoffering van het ego door zelfkennis, actie (karma yoga) en wijsheid (jnana yoga).
Klassieke Yoga
In de preklassieke fase was yoga een mengelmoes van verschillende ideeën, overtuigingen en technieken die vaak met elkaar in strijd waren en elkaar tegenspraken. De Klassieke periode wordt gedefinieerd door de Yoga-Sûtras van Patanjali, de eerste systematische presentatie van yoga. Geschreven ergens in de tweede eeuw, beschrijft deze tekst het pad van RAJA YOGA, vaak “klassieke yoga” genoemd. Patanjali organiseerde de beoefening van yoga in een “acht-ledig pad” dat de stappen en stadia naar het verkrijgen van Samadhi of verlichting bevat. Patanjali wordt vaak beschouwd als de vader van yoga en zijn Yoga-Sûtras beïnvloeden nog steeds sterk de meeste stijlen van moderne yoga.
Post-klassieke yoga
Een paar eeuwen na Patanjali, creëerden yogameesters een systeem van praktijken ontworpen om het lichaam te verjongen en het leven te verlengen. Zij verwierpen de leringen van de oude Veda’s en omarmden het fysieke lichaam als het middel om verlichting te bereiken. Zij ontwikkelden Tantra Yoga, met radicale technieken om het lichaam en de geest te reinigen en de knopen te doorbreken die ons binden aan ons fysieke bestaan. Deze verkenning van deze lichamelijk-geestelijke verbindingen en lichaamsgerichte praktijken leidden tot het ontstaan van wat wij in het Westen voornamelijk als yoga beschouwen: Hatha Yoga.
Moderne Periode
Aan het eind van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw begonnen yogameesters naar het Westen te reizen om aandacht en volgelingen te trekken. Dit begon op het Parlement van Religies in Chicago in 1893, toen Swami Vivekananda de aanwezigen versteld deed staan met zijn lezingen over yoga en de universaliteit van de wereldreligies. In de jaren ’20 en ’30 werd Hatha Yoga sterk gepromoot in India door het werk van T. Krishnamacharya, Swami Sivananda en andere yogi’s die Hatha Yoga beoefenden. Krishnamacharya opende de eerste Hatha Yoga school in Mysore in 1924 en in 1936 stichtte Sivananda de Divine Life Society aan de oever van de heilige Ganges rivier. Krishnamacharya bracht drie studenten voort die zijn nalatenschap zouden voortzetten en de populariteit van Hatha Yoga zouden vergroten: B.K.S. Iyengar, T.K.V. Desikachar en Pattabhi Jois. Sivananda was een productief auteur, hij schreef meer dan 200 boeken over yoga, en stichtte negen ashrams en talrijke yoga centra over de hele wereld.
De import van yoga naar het Westen ging nog steeds met een sisser af totdat Indra Devi haar yogastudio opende in Hollywood in 1947. Sindsdien zijn er nog veel meer westerse en Indiase leraren pioniers geworden, die hatha yoga populair hebben gemaakt en miljoenen volgelingen hebben gekregen. Hatha Yoga kent nu veel verschillende scholen of stijlen, die allemaal de nadruk leggen op de vele verschillende aspecten van de beoefening.