Yoga is de afgelopen decennia een wereldwijd fenomeen geworden. Wat duizenden jaren geleden in het Oosten begon als een meditatieve praktijk, is nu uitgegroeid tot een moderne levensstijlgekte die miljarden dollars genereert. Dit kan worden toegeschreven aan het aanpassingsvermogen – mensen uit alle lagen van de bevolking kunnen yoga beoefenen en profiteren van de voordelen ervan. Veel beroemdheden zweren bij deze fysieke en spirituele oefening, en zelfs degenen die geen yoga beoefenen, lijken iemand te kennen die dat wel doet. Beoefenaars beschrijven hun ervaringen vaak met termen als vrede, kalmte, balans, kracht, flexibiliteit en ontspanning. Maar wat is yoga precies? En hoe ver is deze praktijk afgedwaald van zijn oude wortels?
Table of Contents
Wat is yoga?
Yoga is een Sanskrietwoord dat vertaald wordt als “juk” of “vereniging”. Een juk vormen betekent samentrekken, samenbinden; of te verenigen. Het doel is om een eenheid te vormen of te creëren tussen lichaam, geest, ziel en universeel bewustzijn. Dit proces van het verenigen van de fysieke, mentale, emotionele en spirituele aspecten van onszelf is wat yogi’s in staat stelt diepe staten van vrijheid, vrede en zelfrealisatie te ervaren.
Yoga is een oud systeem van fysieke, mentale en spirituele oefeningen die van generatie op generatie zijn doorgegeven van leraar op leerling. Yogapraktijken omvatten ademhalingstechnieken, houdingen, ontspanning, chanten en andere meditatiemethoden. Er zijn veel verschillende yogastijlen, elk met hun eigen unieke focus en benadering om een eenheidsstaat te creëren.
De oorsprong gaat duizenden jaren terug tot de Upanishads, een verzameling yogateksten die dateren van ongeveer 800 voor Christus tot 400 na Christus. Terwijl het woord “yoga” voor het eerst werd genoemd in de Rigveda, maar de eerste keer dat het met zijn moderne betekenis werd gebruikt, is in de Katha Upanishad. Deze oude spirituele tekst is ergens tussen de 5e en 3e eeuw voor Christus geschreven.
De Yoga Sutra’s is een van de meest bekende teksten over de grondbeginselen van yoga en werd rond 200 BCE geschreven door Patanjali. In deze fundamentele tekst definieert hij yoga in sutra 1.2 als: yogash chitta-vritti-nirodhah. Dit vertaalt zich als “Yoga is het stoppen van de wervelende schommelingen van de geest.”
Deze stopzetting van gedachten is het resultaat van een toegewijde en consistente beoefening van yoga. Door ons mentale gebabbel te kalmeren, verbindt deze contemplatieve oefening zich met de bron van ons wezen, waar we de eenheid van ons eigen zelf kunnen ervaren, evenals de eenheid van al het andere om ons heen.
Doelen van yoga
Yoga is een meditatief proces van zelfontdekking en bevrijding. Het is een gevarieerde verzameling praktijken die tot doel heeft de geest te beheersen, een onthecht getuigebewustzijn te herkennen en zichzelf te bevrijden van de cyclus van geboorte en dood. Het leert ons onszelf helder te zien, te begrijpen wat waar is over wie we zijn, en alles los te laten wat ons niet dient. Het helpt ons om ons bewust te worden van onze gedachten, gevoelens en overtuigingen, en om ze te veranderen wanneer ze ons niet langer dienen. Het geeft ons de tools om betere keuzes in het leven te maken en om vollediger te leven.
Yoga is een beoefening die ons in staat stelt om ons lichaam, onze geest en onze ziel te transformeren en te zuiveren. Het verruimt ons bewustzijn om ons te helpen contact te maken met de natuur en het universum om ons heen. Het geeft ons ook meer toegang tot innerlijke bronnen om ons te leren over zelfbewustzijn, acceptatie, mededogen, geduld, dankbaarheid, vergeving, nederigheid, liefde, vrede en vreugde.
8 ledematen van yoga
Patanjali legde de fundamenten van yogafilosofie en beoefening uiteen in zijn klassieke tekst, de Yoga Sutra’s. Hij beschrijft acht ledematen of stappen om het doel van de oefening te bereiken. Elke ledemaat is een spirituele, mentale of fysieke oefening die op elkaar voortbouwt. De ledematen van het achtvoudige pad zijn:
- Yama – De morele gedragscodes
- Niyama – De fysieke observanties en interne praktijken
- asana – De juiste houding
- Pranayama – De juiste ademhalingsoefeningen
- Pratyahara – Het terugtrekken van zintuigen van externe afleiding
- Dharana – De mentale concentratie en het focussen van de geest
- Dhyana – De meditatie en focus op een enkel punt
- Samadhi – De stopzetting van alle mentale activiteit om een staat van eenheid te bereiken
De praktijken van yoga
Er zijn zes hoofdtakken van traditionele yoga. In elk van deze wordt het doel van eenheid bereikt door verschillende yogapraktijken. Elk van deze verschillende aspecten van yoga zal anders resoneren met beoefenaars op basis van hun aanleg, vaardigheid en bekwaamheid.
Dit zijn:
- Raja (het koninklijke pad) – richt zich op meditatiepraktijken
- Karma (het pad van actie) – richt zich op actie en service in het dagelijks leven
- Jnana (het pad van kennis) – richt zich op discriminerende wijsheid en zelfonderzoek
- Bhakti (het pad van toewijding) – richt zich op toewijding aan God
- Tantra (het pad van extase) – richt zich op ritueel en initiatie
- Hatha (het krachtige pad) – richt zich op energie en beweging van het lichaam
Moderne yoga in het Westen
In het Westen betekent het woord ‘yoga’ een bepaalde stijl die hatha-yoga wordt genoemd. Deze tak legt de nadruk op houdingen (asana’s), ademhalingsoefeningen (pranayama), stressvermindering, ontspanning, fysieke fitheid en welzijn. De focus ligt vooral op het fysieke lichaam wat anders is dan bij traditionele yoga, waar de focus meer naar binnen en spiritueel is. Er zijn veel hatha-scholen, elk met zijn eigen unieke stijl en filosofie.
Een levensfilosofie
Yoga is niet alleen meditatief oefening, het is een complete filosofie van het leven. Het is een gedetailleerde methodiek om verbinding te maken met onze hoogste waarheid, met intentie te leven en keuzes te maken die ons hoogste goed dienen. Door yoga komen we keer op keer terug naar onze ware aard, terwijl we lagen van conditionering en gewoonte afpellen. Elke keer dat we op onze yogamat staan of op een meditatiekussen zitten, hebben we de kans om te ontdekken wie we werkelijk zijn en beginnen we de ware aard van het universum te begrijpen.